Link Video: https://youtu.be/r6IqeLZRNQQ
Ngày 13/1/2023, trang RFI giới thiệu một bài phỏng vấn về sự thay đổi trong chính sách đối phó với Covid-19 của chính quyền Trung Quốc. Đây là bài phỏng vấn do L’Express thực hiện vào ngày 10/102023, với chuyên gia về chính sách đối ngoại tại Viện Brookings – ông Ryan Hass.
Ryan Hass từng là cố vấn của tổng thống Mỹ Barack Obama về Trung Quốc và Đài Loan giai đoạn 2013-2017.
Thobao.de xin giới thiệu tóm lước bài phỏng vấn này.
Giải thích về sự thay đổi chính sách 180 độ của Trung Quốc kéo theo một làn sóng tử vong, theo quan điểm của ông Hass, có 3 yếu tố chính kết hợp, khiến ông Tập Cận Bình phải thay đổi chính sách.
“Thứ nhất, vị thế chính trị trong 5 năm tới đã được Chủ tịch Tập Cận Bình củng cố tại Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 20, hồi tháng 11/2022, những người trung thành của ông cũng đã được cất nhắc vào các vị trí lãnh đạo, mang lại cho ông Tập cảm giác an toàn hơn.
Thứ hai, những tín hiệu báo động về kinh tế đã được phát đi ở Trung Quốc: Ngày càng rõ là chính sách Zero Covid đang kìm hãm mạnh các hoạt động của Trung Quốc.
Thứ ba, làn sóng lây lan dịch bệnh đã tăng và dường như các quy định phòng dịch gắt gao cũng không thể ngăn chặn được.”
Nói về sự lúng túng của Trung Quốc sau 3 năm dich, ông Hass cho rằng:
“Điều này thực sự là rất khó hiểu. Lời giải thích tốt nhất mà tôi có thể tìm thấy là, từ vài năm nay, quyền lực đã được tập trung và đường hướng các nhà lãnh đạo cấp cao nhất quán dự kiến là tích cực triển khai chương trình Zero Covid. Vì thế, dù là một nhà quản lý hay một nhà kỹ trị, dù ở một thành phố vô cùng lớn hay ở một làng nhỏ, quý vị cũng phải tuân theo. Mọi nguồn lực của đất nước đều tập trung vào mục tiêu này. Làm bất cứ điều gì khác, họ đều có nguy cơ bị coi là không đủ trung thành với lãnh đạo Trung ương và không tuân thủ đường lối chính trị đã được vạch ra rất rõ ràng.”
Tập Cận Bình vẫn luôn từ chối vacxin RNA và kiên trì sử dụng vacxin nội địa, dù loại vacxin của Trung Quốc đã tỏ ra không hiệu quả, ông Hass bình luận:
“Tôi muốn ông ta đừng làm như vậy. Nhưng tôi nghĩ ông Tập sẽ vẫn kiên quyết từ chối vac-xin nước ngoài. Tập Cận Bình đã chứng tỏ ông ta cực kỳ bướng bỉnh, ngoan cố và lúc nào cũng khơi dậy lòng tự hào dân tộc. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã ngợi ca là mô hình Trung Quốc vượt trội so với các mô hình khác trong việc đối phó với Covid trong 3 năm qua. Việc phải sử dụng vac-xin phương Tây sẽ phủ nhận những phát ngôn mà họ đã duy trì suốt thời gian qua.
Tất cả những điều đó sẽ gây ra những cái chết mà lẽ ra có thể tránh được. Một thực tế đáng buồn là sự ngoan cố của các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã phải trả giá đắt bằng mạng sống con người.”
Khi được hỏi, liệu có một phong trào bất mãn mới về tình trạng hỗn loạn hiện nay ở Trung Quốc hay không, ôn Hass trả lời:
“Rất có thể có sự bất mãn cao độ và nỗi thất vọng trong xã hội Trung Quốc. Có nhiều nguyên nhân : tác động của chính sách Zero Covid đối với cuộc sống của người dân và đối với mức lây nhiễm hiện nay, kinh tế suy thoái, tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ lên tới gần 20%, hay sự cô lập của đất nước trong suốt thời gian dài. Thế nhưng, tôi chưa thấy dấu hiệu nào cho thấy sự bất mãn này có thể biến thành một phong trào đối lập có tổ chức nhắm vào đảng Cộng Sản. Chế độ Bắc Kinh vẫn kiểm soát xã hội rất chặt chẽ.”
L’Express tiếp tục đặt câu hỏi, liệu có thể sẽ có một cuộc nổi dậy trong nội bộ Đảng Cộng sản Trung Quốc, nếu dịch bệnh không được kiểm soát và kinh tế vẫn tê liệt? Ông Hass đánh giá:
“Rất khó hình dung ra điều đó, nếu dựa vào những gì chúng ta biết về cấu trúc quyền lực ở Trung Quốc hiện giờ. Trái lại, có thể là sẽ có thêm áp lực để chủ tịch Tập Cận Bình giảm nhẹ một số lập trường cứng rắn nào đó, nhằm trao cho thị trường một vai trò quan trọng hơn trong nền kinh tế và đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc y tế của người dân. Tôi luôn hoài nghi mỗi khi người ta vạch ra một đường thẳng để mô tả tương lai Trung Quốc, bởi vì lịch sử chính trị Trung Quốc là một chuỗi đường zig zag, liên tục có những điều chỉnh.”
Bình luận về mức độ uy tín của Tập Cận Bình hiện nay, ông Hass cho biết:
“Sự hoài nghi về tuyên truyền đã lên mức khá cao ở Trung Quốc. Thế nhưng, chiến lược của Tập Cận Bình trong 5 năm qua là giành được sự ủng hộ của quần chúng,.. luôn thể hiện là ông ta am hiểu quần chúng và muốn cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân Trung Quốc. Đó là lá chắn của Tập Cận Bình để chống lại sự thất vọng đã tích tụ ở thượng tầng xã hội, cùng với việc kiểm soát các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế Trung Quốc và chiến dịch bài trừ tham nhũng nhắm vào nhiều thành viên của giới tinh hoa và gia đình họ. Do đó, Tập Cận Bình chắc chắn tiếp tục muốn hiện diện như một nhà lãnh đạo của nhân dân.
Ông Hass cũng cho rằng, nhiều người Trung Quốc sẽ tận dụng việc mở cửa biên giới để ra nước ngoài.
“Mới có một số ít, nhất là người Trung Quốc giàu có, đến Singapore. Nhưng theo tôi, nhiều người trong giới tinh hoa sẽ ra nước ngoài. Ngoài Singapore, một nơi dĩ nhiên được chọn nhờ có chung ngôn ngữ và di sản văn hóa, giới tinh hoa Trung Quốc luôn có những mối liên hệ chặt chẽ với Vương quốc Anh, châu Âu hoặc Mỹ, nơi họ thường đầu tư vào việc học hành của con cái.”
Thu Phương – Thoibao.de (Tổng hợp)
>>> Ngày phán xét đến nhanh, Chủ tịch Phúc khó “qua nổi con trăng này”
>>> “Chốt kèo”! 23 Ông Táo về trời thì 27 Ông Phúc cũng về vườn… ngay luôn
>>> Ngổn ngang Bộ Công an, nếu Tô Lâm ra đi, thế lực Trần Đại Quang có cơ hội trỗi dậy
Thấy gì qua thư chúc Tết của ông Tập gửi ông Trọng
