Tập Cận Bình coi chừng phía sau lưng

Link Video: https://youtu.be/FJgDvcRwEto

Những ngày này hình ảnh của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình xuất hiện khắp các mặt báo, nhưng trong đời thực, ông Tập đã hoàn toàn biến mất khỏi vũ đài thế giới.

Tác giả Craig Singleton là nhà ngoại giao kỳ cựu của Hoa kỳ có bài bình luận về giai đoạn cuối quyền lực của Tập Cận Bình chỉ còn 10 tháng nữa, khi mà việc ông tiếp tục nhiệm kỳ thứ ba là điều không tưởng… Bài viết đăng trên tạp chí Foreign Policy do thân hữu Viet-studies chuyển ngữ.

Kiên trì bám trụ ở Bắc Kinh hơn 700 ngày, ông Tập đã không xuất hiện tại Đại hội đồng Liên hiệp quốc năm ngoái, tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Rome và hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Liên hiệp quốc ở Glasgow, Scotland.

Sự vắng mặt của ông Tập xảy ra giữa lúc ông và đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) phải đối diện với những khó khăn trầm trọng ở trong nước, bao gồm tình trạng thiếu năng lượng tràn lan, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng và thị trường bất động sản trên bờ vực sụp đổ.

Thời thế rõ ràng đã thay đổi so với trước đại dịch COVID-19, khi ông Tập khoe khoang một cách tự tin về việc đưa ra một trật tự toàn cầu mới lấy Trung Quốc làm trung tâm.

Việc ông Tập từ chối ra nước ngoài phản ánh rõ mong muốn nhiệt thành của ông ấy là luôn sẵn sàng khống chế bất kỳ đợt bùng phát mới nào của coronavirus, mà tác động dây chuyền của nó đã làm tê liệt sản xuất công nghiệp của Trung Quốc.

Nhưng chỉ riêng đại dịch thì không thể giải thích được việc Tập từ chối bỏ trống chiếc ghế quyền lực của mình hay tạm thời gác lại những tham vọng quốc tế lớn lao của ông ta.

Thay vào đó, nếu những tuyên bố mới nhất của ông Tập là một dấu hiệu, thì có một điều gì đó khác khiến ông ta thức trắng đêm: nỗi lo sợ ngày càng tăng về phản ứng chống lại sự cai trị của ông ta từ các phe phái bên trong ĐCSTQ.

Nói một cách rõ ràng, khi nền kinh tế Trung Quốc gặp khó khăn và vị thế toàn cầu của nó sụp đổ, ông Tập nhanh chóng nhận ra rằng sau gần một thập niên cầm quyền, đòi hỏi của ông về “lòng trung thành tuyệt đối” trong ĐCSTQ, tốt nhất cũng chỉ là chuyện viển vông, còn tệ nhất là sự điên cuồng.

Và đó là nguyên nhân chính gây lo ngại khi chưa đầy 10 tháng nữa Đại hội Đảng lần thứ 20 của ĐCSTQ sẽ diễn ra, trong đó ông Tập dự kiến sẽ đảm nhận nhiệm kỳ thứ ba trong chức vụ tổng bí thư của đảng – một điều có thời là không thể tưởng tượng được.

Ảnh: Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu tại Đại hội đồng Liên hợp quốc năm 2021

“Nếu bạn mềm yếu, cuối cùng mọi người sẽ chết”, ông Tập đã cảnh báo vào tháng Mười Một năm ngoái.

Những lời cảnh báo mơ hồ như vậy hầu như không thể hiện sự nắm chắc quyền lực một cách tự tin của một nhà lãnh đạo, nhưng chúng vẫn nổi bật trong bài diễn văn quan trọng của Tập tại Hội nghị Trung ương lần thứ sáu – một cuộc tập hợp quan trọng của giới tinh hoa ĐCSTQ.

Nhưng có lẽ cảm nhận được sự mất đoàn kết trong hàng ngũ, ông Tập đã thẳng thừng cảnh báo: “Các bè phái, băng đảng và nhóm lợi ích trong đảng sẽ kiên quyết bị điều tra và trừng phạt”.

Về mặt này, ông Tập đã hứa “không khoan nhượng” các quan chức ĐCSTQ nào đặt mình lên trước sự đoàn kết của đảng.

Lời cảnh báo tháng Mười Một của ông Tập vẫn được giữ kín cho đến Ngày Đầu Năm Mới 2022, khi các đoạn trích chính từ bài diễn văn của ông được đăng trên tạp chí lý luận hàng đầu của ĐCSTQ, tạp chí Cầu Thị (Qiushi).

Thời điểm bài diễn văn được phát hành – hơn sáu tuần sau hội nghị trung ương đảng – cũng không đơn thuần là chuyện tình cờ.

Thay vào đó, nó được đưa ra với dự định gửi một lời đe dọa rõ ràng đến các thành viên ĐCSTQ vào ngày đầu tiên của một năm có thể là năm tự đắc nhất của ông Tập.

Và thông điệp đó là: Hãy đứng vào hàng ngũ trong năm nay, nếu không thì…

Ông Tập đã có một giọng điệu thẳng thắn tương tự tại một sự kiện đầu tháng Mười Hai 2021 khi ông phê chuẩn chiến lược bảo vệ “an ninh quốc gia” của chính phủ ông.

An ninh quốc gia là một thuật ngữ trong tiếng Quan thoại chủ yếu được dùng để mô tả các mối đe dọa từ trong nước đối với tính hợp pháp của ĐCSTQ hơn là các thách thức quân sự hoặc địa chính trị.

Sự tập trung của ông Tập về an ninh của chế độ cũng được đưa ra trong một buổi họp hồi cuối tháng Mười Hai, có mặt gần như mọi thành viên của Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị, cơ quan ra quyết định cấp cao nhất của Trung Quốc.

Ông Tập yêu cầu tất cả những người có mặt cam kết bảo vệ thẩm quyền của cơ chế lãnh đạo tập trung, thống nhất của đảng.

Nói cách khác, ông đòi hỏi các nhà lãnh đạo đảng phải chứng minh lòng trung thành cá nhân của họ đối với chính ông.

Lời giải thích đơn giản cho việc ông Tập từ chối rời Trung Quốc và sự thúc đẩy lòng trung thành quá mức gần đây của ông là ông Tập nhận ra mình ngày càng dễ bị tổn thương.

Đó là cho đến năm 2021. Mặc dù nền kinh tế Trung Quốc đã hạ nhiệt được một thời gian nhưng tăng trưởng đã chậm lại đáng kể trong những tháng cuối năm ngoái.

Có thể theo dõi cái áp lực suy giảm này đối với việc quản lý tài chính yếu kém của ông Tập, bao gồm hàng loạt quy định sâu rộng của ông nhằm “kiềm chế sự mở rộng vốn đầu tư một cách mất trật tự” không chỉ trong lĩnh vực công nghệ mà còn trong toàn bộ nền kinh tế Trung Quốc.

Các yếu tố khác bao gồm việc đóng cửa các nhà máy như là một phần của chính sách zero-COVID-19, cũng như giá nguyên liệu và nhân công tăng cao.

Bất kể nguyên nhân là gì, sự chậm lại đột ngột rõ ràng của nền kinh tế đã khiến ĐCSTQ lo sợ.

Đáng lo ngại hơn nữa, cơ quan thực thi pháp luật hàng đầu của Trung Quốc gần đây đã nhận xét rằng cùng với “suy thoái kinh tế, một số vấn đề sâu xa có thể xuất hiện”.

Một bài phát biểu gần đây của cựu đại sứ Trung Quốc tại Washington, ông Thôi Thiên Khải (Cui Tiankai), đã thu hút sự quan tâm to lớn trong giới chính trị và ngoại giao Trung Quốc.

Sử dụng những từ như “bất cẩn” và “kém năng lực”, Thôi đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về vị thế toàn cầu đang bị xói mòn của Bắc Kinh và khả năng ngày càng tăng của Washington trong việc hạn chế tham vọng của Trung Quốc.

Trong một lời chỉ trích gay gắt về cái gọi là ngoại giao chiến binh sói mà ông Tập đã tung ra, ông Thôi lưu ý Trung Quốc “không nên chiến đấu một cuộc chiến mà chúng ta không chuẩn bị, một cuộc chiến mà chúng ta không chắc thắng, một cuộc chiến giận dữ và tiêu hao sinh lực”.

Cụ thể hơn, Thôi cảnh báo, “Mỗi đồng lợi nhuận mà dân tộc chúng ta kiếm được đều hết sức khó khăn mới có, và chúng ta không được để chúng bị cướp đoạt bởi bất kỳ ai hoặc bị tổn thất do sự bất cẩn, lười biếng và kém cỏi của chúng ta.”

Bản chất ngày càng lộ rõ của chiến dịch thúc đẩy chống tham nhũng bề ngoài của ông Tập cũng cho thấy một đảng dường như đang đối đầu với chính mình.

Các cuộc thanh trừng của Mao thường bừa bãi, nhắm vào cả những người bạn cũng như kẻ thù không đồng tình với ông ta.

Ông Tập thúc đẩy sự trong sạch của đảng chủ yếu nhằm vào những người kế nhiệm tiềm năng và các đối thủ chính trị.

Một trường hợp điển hình: trong tuần qua một “bản án tử hình” đã được dành cho Đổng Hồng (Dong Hong), trợ lý thân cận của Phó Chủ tịch Trung Quốc Vương Kỳ Sơn (Wang Qishan), một đối thủ của ông Tập.

Gần đây, một số quan chức cấp cao khác, một số người đã được ông Tập lựa chọn cẩn thận, cũng bị cách chức vì những vi phạm nghiêm trọng liên quan đến tham nhũng.

Trong số này có cựu Thứ trưởng Bộ Công an Tôn Lập Quân (Sun Liqun); cựu Bộ trưởng Tư pháp Phó Chính Hoa (Fu Zhenghua); và Phó chủ tịch chính quyền khu tự trị Tây Tạng Trương Vĩnh Trạch (Zhang Yongze).

Các quan chức hàng đầu khác của ĐCSTQ, bao gồm cả cựu Phó Bí thư tỉnh Quý Châu Vương Phú Ngọc (Wang Fuyu) và Bí thư thành phố Hàng Châu Chu Giang Dũng (Zhou Jiangyong), cũng đã bị Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương, cơ quan giám sát kỷ luật hàng đầu của đảng, bắt giữ vì tội tham nhũng.

Vẫn chưa rõ liệu ông Tập có loại bỏ ủy viên Bộ Chính trị nổi tiếng Lật Chiến Thư (Li Zhanshu) sau vụ bê bối bất động sản gây tranh cãi liên quan đến con gái của Lật hay không, chưa kể đến cựu ủy viên Bộ Chính trị Trương Cao Lệ (Zhang Gaoli), người bị ngôi sao quần vợt Bành Súy (Peng Shuai) cáo buộc tấn công tình dục gần đây.

Trong khi cuộc thanh trừng Đổng Hồng phù hợp với vở kịch của Tập, một số cuộc thanh trừng khác đã gài bẫy các quan chức không chỉ do Tập đưa lên mà còn là những người có phẩm hạnh được ông Tập đích thân khẳng định.

Những bước phát triển này đặt ra nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời. Ở mức tối thiểu, chúng cho thấy sau gần 10 năm tại vị, sự lèo lái ĐCSTQ của ông Tập vẫn là một công việc lộn xộn.

Trung Kiên – Thoibao.de (Tổng hợp)

Triệu lời CẢM ƠN!

Hàng triệu người đã xem tin tức và các chương trình của chúng tôi. Ngày càng có nhiều người lựa chọn ủng hộ chúng tôi. Bởi vì cần có một tiếng nói độc lập, phản biện trên các phương tiện truyền thông cho Việt Nam.

Với sự ủng hộ của các bạn, sẽ giúp cho mọi người truy cập thoibao.de miễn phí. Bởi vì chúng tôi xem báo chí không chỉ là sản phẩm truyền thông, mà còn là hoạt động có ích cho cộng đồng.

Đã có hàng chục triệu lượt người mỗi tháng không phải trả bất kỳ khoản nào để xem tin tức trên thoibao.de, nhưng các bạn cũng biết, để có báo chí chất lượng thì chúng tôi phải đầu tư rất nhiều. Đó là lý do tại sao chúng tôi cần sự hỗ trợ từ các bạn và người những ủng hộ.

1/ Qua Paypal, Visa, Mastercard, America Experess, Sepa Lastschrift: