Ngày 9/2, blog Ngô Nhân Dụng trên VOA Tiếng Việt có bài “Chuyện vui đầu năm”.
Tác giả nhắc lại một câu chuyện trên báo cũ, 5 – 6 năm trước, kể: Ở tỉnh Bình Dương, một cô đi xe gắn máy, bị một thanh niên áp sát giật cái giỏ xách. Ngày hôm sau, một cái túi ni lông thấy đặt trước cửa trụ sở phường An Phú, xã Thuận An. Mở ra, là một bọc tiền chứa 100 triệu đồng Việt Nam và hai điện thoại loại đắt tiền. Trong bọc còn một lá thư của “tên ăn cướp”, nhờ ai lượm được đem tiền trả lại cho cô chủ! Anh ăn cướp nêu lý do: Không cần nhiều tiền đến thế!
Tác giả bình luận, cướp giật nhưng chỉ lấy đúng số tiền mình cần, còn dư đem trả lại! Trên thế giới này hiếm có một chuyện lạ như vậy!
Tác giả muốn nói một lời cảm ơn cho hành động đem tiền dư trả lại! Anh cho thấy, không phải ăn trộm, ăn cướp đều là người xấu. Anh giúp tác giả thêm tin tưởng rằng, ở nước Việt Nam mình còn nhiều người muốn sống lương thiện, nhất định sống lương thiện.
Tác giả nhớ lại một câu chuyện gia đình:
Ba của tác giả sống cách đây cả thế kỷ, là một nhà Nho từng đỗ đạt, khi lớn tuổi còn dạy chữ Nho cho mấy chục học trò từ các làng chung quanh. Một buổi sáng cụ đi qua đình, bỗng nghe một thanh niên kêu khóc: “Cụ cứu con với! Họ sắp chặt ngón tay con, Cụ Mền ơi!”, vì anh bị bắt quả tang khi đang trộm ngô.
Cụ tìm gặp các vị hào lý, xin tha cho anh ăn trộm. Trong một làng nhỏ ở Thuận Thành, Bắc Ninh, ai cũng biết nhau hết; một ông đồ Nho thường được mọi người kính trọng. Cụ nói với các vị chức sắc, đồng ý anh ăn trộm đáng bị phạt; nhưng xin họ đừng chặt tay, bởi: “Chặt tay nó, nó còn làm lụng gì được để nuôi vợ con? Bắt nó phải đi ăn trộm suốt đời hay sao?”
Thuyết phục không được, cụ lớn tiếng: “Nếu vợ con tao đói, tao cũng đi ăn trộm!” Nghe cụ đồ nói thế, các vị chức sắc đổi ý, không chặt ngón tay anh ăn trộm nữa.
Trở lại câu chuyện anh cướp giật ở Bình Dương, trong thư trả lại tiền, anh giải thích: “Cũng chỉ vì tôi đã lỡ mượn tiền của tín dụng đen và không trả được. Chỉ có mấy triệu, lãi cứ lên từng ngày. Họ điện thoại rồi nhắn tin cả ngày, tôi không thể chịu nổi. Họ còn dọa sẽ cho người đến tận nhà siết nợ! Mà vợ tôi chỉ mới sinh bé gái được 3 tháng; nếu bọn họ mà đến có lẽ vợ tôi chết mất…”
Tác giả cho biết, lúc bị cướp giật, cô gái mất 107 triệu đồng. Khi trả lại, trong bọc còn 100 triệu. Tức là, anh cướp này chỉ cần 7 triệu, khoảng 300 đô la Mỹ! Ở một xứ nhiều người có thể mua chai rượu hàng ngàn đô la đãi khách, nhưng cũng có người chỉ thiếu 300 đô mà phải đi ăn cướp! Tội nghiệp quá!
Tác giả tiếp tục dẫn lá thư của anh cướp, dù đã cướp được tiền rồi, mà “Cả buổi chiều tôi ân hận cắn rứt lương tâm!” Anh ngỏ lời xin lỗi cô gái bị cướp, và giải thích hành động trả lại của mình, “Tôi không ngờ số tiền quá lớn. Chắc họ (người mất tiền) cũng đang có việc cần tiền nên mới mang nhiều tiền như vậy. Có lẽ, giờ đây, người bị tôi cướp rất buồn và đau khổ”.
Tác giả cảm thán, trả lại 100 triệu đồng, với hai cái máy điện thoại trị giá mấy chục triệu, chỉ vì thương người bị mình cướp giựt! Có mấy ai ngày nay biết thương người như thể thương thân?
Và tác giả ao ước, giá như các quan chức cướp của dân đen cũng có lúc nghĩ tới các nạn nhân của họ, lương tâm cũng biết cắn rứt, như anh này.
Tác giả cho rằng, câu chuyện anh ăn cướp này trả lại cho chúng ta phần nào một niềm tin vào con người. Đặc biệt, con người Việt Nam thời nay. Đừng chạy theo đồng tiền, đừng chạy theo thị dục. Những lời dạy của tiền nhân vẫn ẩn kín trong đáy lòng, chưa mất. Khi có dịp, các hạt giống lại nẩy mầm, lại mọc lên. Nền nếp đạo lý của chúng ta chưa tan rã hết.
Tác giả hy vọng, nếu trong đám những người đi cướp giật vẫn có một người giữ được lương tâm, thì chắc trong đám quan chức cũng phải có người như vậy. Cái guồng máy độc tài Đảng trị tạo ra đám “cướp ngày là quan”; nhưng trong guồng máy đó, chắc cũng có nhiều người từng bị lương tâm cắn rứt.
Ý Nhi – thoibao.de
11.2.2024