ngày 29/1, Facebooker Nhật Hoài có một status trên trang cá nhân của mình, với tựa đề:
Người Việt đang nghèo đi với tốc độ quá nhanh
Nội dung như sau:
Tuần rồi mình đi siêu thị, 1 triệu đồng chỉ mua được lưng nửa chiếc xe đẩy, trong khi cách đây tầm 5 năm thì nhiêu đó tiền có thể chất đầy xe. Thực phẩm cơ bản như thịt, cá, rau, trứng,… quá đắt đỏ. Ra chợ mua có thể rẻ bằng phần nửa, phần ba, nhưng ko rõ nguồn gốc.
Hôm bữa đặt grab cho thằng em xuống Nhà Bè, 22 cây số giá 101k. Mình hỏi chú grab được chia bao nhiêu, chú nói 72k. Trừ đi tiền xăng với hao mòn xe, chắc còn 62k. Mình gửi thêm 50k, nói con gửi chú tô phở.
Sáng nay làm tô tái nạm viên 70k, trà đá khăn lạnh nữa là 80k, ăn ngon lành xong mới nhớ tiền mình cho chú ko đủ trả tô phở này nữa, tự nhiên thấy nhục ghê.
Không quá bi quan khi nói, trong vài chục năm nữa, người Việt phải vác bao tải tiền đi mua thực phẩm.
Để thoát khỏi tình thế ngặt nghèo này chỉ có 2 cách: tăng thu nhập và lưu trữ tiền làm ra dưới dạng tài sản giữ được giá trị hoặc tăng giá theo thời gian.
Về tăng thu nhập, người Việt tin rằng “có 1 công việc ổn định” là an toàn, nhưng theo mình đó là hình thức rủi ro nhất để kiếm tiền. Khi nền kinh tế khó khăn, công ty làm ăn không tốt, bạn sẽ cảm thấy thế giới như sụp đổ khi bạn nằm ở phía bên kia của bảng cân đối kế toán.
Hãy xây dựng nhiều nguồn thu nhập khác. Bạn làm marketing hoặc media có thể xây kênh YouTube, làm IT có thể viết app bán trên appstore, làm content có thể viết/ dịch sách. Dùng tài năng của mình để cung cấp 1 dịch vụ nào đó, và tự trau dồi bản thân để mình có giá trị hơn. Đừng hy vọng cống hiến hết mình cho công ty nào, vì họ sẵn sàng đuổi bạn khi cần.
Về tài sản giữ giá trị, theo mức rủi ro tăng dần có vàng, chứng khoán, đất, bitcoin (btc). Mình xếp đất có rủi ro cao hơn chứng khoán, vì thanh khoản thấp. Btc có rủi ro cao nhất, nhưng là tài sản có compound annual growth rate [tốc độ tăng trưởng kép hàng năm] cao nhất, và thanh khoản cũng cực cao, nên nó xứng đáng 10% trong danh mục của bạn. Đừng mua altcoin [tiền thay thế, thông thường là ngoại tệ], vì 99% altcoin là rác. Và nên nhớ, trading là giao dịch, ko phải đầu tư (thật hài hước khi người ta cứ ghi “đầu tư forex”).
Đôi lời nhắn nhủ (ko phải lời khuyên đầu tư).
Những lời tâm sự của Facebooker Nhật Hoài phản ánh đúng thực tế đang xảy ra ở Việt Nam. Nền kinh tế suy thoái và lạm phát tăng cao đã đẩy cuộc sống người dân vào khó khăn.
Sau khi trải quan nhiều biến cố lịch sử, như chiến tranh, biến động chính trị, biến động về kinh tế – xã hội… đã khiến nhiều gia đình mất đi toàn bộ tài sản tích lũy gần như cả cuộc đời họ, người Việt có tâm lý muốn ổn định, yên phận, bằng cách tìm một công việc làm công ăn lương trong một cơ quan nhà nước hoặc một công ty lớn. Họ hy vọng, dù không giàu có nhưng có thể có được một cuộc sống ổn định, không phải gánh chịu thăng trầm.
Tuy nhiên, điều này không thực tế, một khi doanh nghiệp gặp khó khăn, họ sẽ thẳng tay sa thải nhân viên. Điều này đã được chứng minh khi số người thất nghiệp trong năm 2023 đã lên đến hơn 1 triệu, không chỉ công nhân, mà cả nhân viên văn phòng, hành chính cũng bị sa thải hoặc giảm lương. Kể cả công chức nhà nước, khi khó khăn, hoặc thay đổi chính sách, cũng có thể bị sa thải.
Nói vậy để thấy, dù bạn không quan tâm chính trị, dù chính trị là một phạm trù mơ hồ, xa vời với bạn, thì nó vẫn đang ảnh hưởng từng ngày đến chính nồi cơm nhà bạn. Bởi chính sách của nhà nước, việc đấu đá phe phái ở thượng tầng chính trị, cơ cấu tổ chức hệ thống quyền lực… những khái niệm tưởng chừng không liên quan đối với một người công nhân, hay một cô nhân viên văn phòng, nhưng vì những điều này ảnh hưởng đến sự thăng trầm của nền kinh tế, nên cũng gián tiếp quyết định đến giá cả của tô phở hay vỉ trứng gà.
Nhật Hoài
29.1.2024
