Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam tỏ dấu hiệu quan tâm tới vụ Đồng Tâm ngay sau khi cơ quan cảnh sát điều tra Công an Hà Nội công bố kết luận điều tra, được cho là “có nhiều vấn đề bàn cãi”, về vụ tranh chấp đất đai dẫn đến bố ráp gây chết người hồi đầu năm nay.
Cơ quan điều tra Công an Hà Nội công bố bản kết luận điều tra vụ án hình sự hôm 12/6, trong đó đề nghị truy tố vụ án giết người, chống người thi hành công vụ xảy ra hôm 9/1 tại thôn Hoành, Đồng Tâm ở ngoại ô Hà Nội.
Bản kết luận điều tra dài 47 trang cáo buộc người dân Đồng Tâm “có sự chuẩn bị từ trước” qua việc “tập hợp lực lượng, đóng góp tiền mua vũ khí” cũng như lên kế hoạch “phân công nhiệm vụ từng đối tượng” và “chủ động dùng vũ khí tấn công quyết liệt” nhằm “tiêu diệt lực lượng thi hành nhiệm vụ.”
Ba ngày sau đó, một đại diện của sứ quán Mỹ ở Hà Nội đã gọi điện trao đổi với nhà hoạt động Trịnh Bá Phương để tìm hiểu một số vấn đề về bản kết luận điều tra cũng như tình trạng của người dân Đồng Tâm, trong đó có việc tiếp cận luật sư và tâm lý của họ.
“Viên chức Đại sứ quán có nói họ đã đọc hết bản kết luận điều tra đó,” anh Phương, một người tranh đấu quyền đất đai của làng Dương Nội, cho biết. “Họ cũng nói đã đọc bài viết của tôi đăng trên Facebook cá nhân phân tích các điểm phi lý trong bản kết luận điều tra, trong đó trọng tâm là về sự phi lý trong cự ly bắn cụ Kình và việc can xăng chỉ còn có 5-6 lít mà lại có thể thiêu cháy than hoá được 3 viên cảnh sát cơ động. Đó là điều phi lý.”
Trong vụ bố ráp rạng sáng ngày 9/1 tại Đồng Tâm, cụ Lê Đình Kình, một đảng viên và là thủ lĩnh tinh thần của người dân làng trong cuộc đấu tranh “bảo vệ đất” bị lực lượng an ninh của chính quyền bắn thiệt mạng. Công an Hà Nội kết luận rằng người đàn ông 84 tuổi “đã sử dụng tuýp sắt gắn dao phóng lợn, 1 quả lựu đạn tấn công lược lượng làm nhiệm vụ” và do đó hành vi của ông Kình cấu thành tội “giết người.”.
Vẫn theo bản kết luận điều tra đưa ra hôm 12/6, người dân Đồng Tâm đã “nhiều lần đổ xăng xuống hố và châm lửa đốt, là nguyên nhân trực tiếp làm 3 chiến sỹ công an hy sinh.”
Trao đổi với VOA sau khi nhận được bản kết luận điều tra của cơ quan công an, các luật sư nhận tham gia bào chữa trong vụ án ở Đồng Tâm nói rằng họ hơi bất ngờ vì “kết luận điều tra được đưa ra quá nhanh”.
Theo LS Ngô Anh Tuấn, thông thường phải mất khoảng một năm để đưa ra bản kết luận đối với một vụ án có tới 29 người bị truy tố như ở Đồng Tâm.
Anh Phương cho biết anh cũng trao đổi với tuỳ viên sứ quán Mỹ, mà anh không muốn đưa ra danh tính, về việc tiếp cận luật sư đối với những người Đồng Tâm bị truy tố.
“Khi họ hỏi về vấn đề luật sư, tôi cũng cho biết rằng hầu hết các luật sư đều được cấp phép bào chữa cho 29 người dân Đồng Tâm bị bắt,” anh Phương nói. “Tuy nhiên sự tiếp cận của các luật sư đối với những bị can, tức người dân Đồng Tâm (bị bắt), gần như là không có. Chỉ có vài luật sư được gặp đúng một lần thôi còn hầu hết là luật sư chưa được gặp thân chủ của mình.”
LS Đặng Đình Mạnh, một người tham gia bào chữa vụ án này, cho VOA biết hôm 12/6 rằng ông và các luật sư khác đã được tiếp xúc với các bị cáo nhưng không được tiếp xúc trực tiếp và trong điều kiện “rất hạn chế”.
Trong cuộc nói chuyện với đại diện sứ quán Mỹ hôm 15/6, anh Phương cho rằng kết luận của cơ qua điều tra là không khách quan “vì cơ quan công an TP Hà Nội là cơ quan trực tiếp nổ súng bắn chết cụ Kình tại phòng ngủ mà họ lại nắm quyền điều tra truy tố như vậy cho thấy rằng chính họ đã vi phạm luật pháp Việt Nam, luật tố tụng hình sự. Anh cũng nêu quan ngại về việc bức cung nhục hình, một tình trạng mà theo anh rất phổ biến ở Việt Nam.
Tổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International) hôm 16/1 đã chỉ trích Việt Nam vì tăng cường trấn áp với các vụ bắt người và kiểm duyệt mạng xã hội nhằm dập tắt những tranh luận về vụ tranh chấp đất đẫm máu tại làng Đồng Tâm cũng như yêu cầu chính quyền Hà Nội “phải làm rõ những gì đã xảy ra hôm 9/1, đặc biệt là về cáo buộc đánh đập một phụ nữ lớn tuổi. Bất kỳ ai bị nghi là dùng đến bạo lực, dù là công an hay dân Đồng Tâm, đều phải được đưa ra trước công lý.”
Biến cố hôm 9/1 ở Đồng Tâm được cho là bắt nguồn từ tranh chấp đất đai kéo dài nhiều năm và trở thành điểm nóng khi người dân xã này cho rằng hàng chục hecta đất đồng Sênh là đất nông nghiệp của xã chứ không phải đất quốc phòng. Từ ngày 31/12/2019, một số đơn vị của Bộ Quốc phòng phối hợp với lực lượng chức năng tiến hành xây dựng tường rào bảo vệ sân bay Miếu Môn theo kế hoạch nhưng vấp phải sự phản đối của người dân Đồng Tâm, dẫn đến vụ bố ráp hôm 9/1.
Hồi tháng 2 năm nay, Đại sứ Mỹ tại Hà Nội Daniel Kritenbrink nói trong một buổi gặp gỡ cộng đồng người Việt ở San Jose, California, rằng Hoa Kỳ không chỉ đứng ngoài quan sát biến cố Đồng Tâm mà có nhiều quan tâm đến vụ việc. Tuy nhiên, ông nói thật khó biết được sự thật về những gì xảy ra tại đó và lấy làm tiếc là có những người chết trong sự kiện và mong hai bên sẽ giải quyết vấn đề một cách ôn hoà và trong tinh thần pháp trị.
Anh Phương, người từng gặp đại diện sứ quán Mỹ ở Hà Nội hồi tháng 2 cũng để trao đổi về vụ Đồng Tâm, cho biết đã “chuyển lời của người dân Đồng Tâm với viên chức sứ quán Mỹ rằng rất mong muốn quốc tế quan tâm đến vụ việc này, bởi ở đất nước chúng tôi người dân rất khó có được sự công bằng với nền tư pháp như hiện nay.”
Nhà hoạt động Trịnh Bá Phương đã viết trên Facebook cá nhân của ông kể lại nội dung cuộc gặp này như sau:
Hôm nay viên chức ĐSQ Mỹ gọi cho tôi, trao đổi về vụ việc tại Đồng Tâm.
Một số vấn đề trọng tâm tôi nêu:
– Ngày 12/6/2020 cơ quan cảnh sát điều tra công an TP Hà Nội đã làm việc với chị Duyên cháu dâu cụ Kình về vấn đề tài sản. Tuy nhiên phía công an chỉ nhận là đang giữ chiếc xe oto mà chị Duyên đứng tên và đang trả góp ngân hàng. Còn rất nhiều tài sản khác như dây chuyền, nhẫn cưới… thì họ phủ nhận không giữ.
– Về nội dung bản kết luận điều tra đây không phải là do cơ quan điều tra độc lập thực hiện. vụ án này cần phải có cơ quan điều tra độc lập để làm rõ vụ án.
– Nhiều luật sư còn chưa được gặp thân chủ của mình, có một số luật sư chỉ được gặp một lần. do vậy quá trình điều tra thực hiện các bản khai cung không đảm bảo minh bạch, khách quan đúng theo quy định của luật tố tụng hình sự.
Và có dấu hiệu bức cung nhục hình đối với những người bị bắt, nhiều người xuất hiện trên VTV1 với nhiều dấu tích của sự tra tấn.
– Về cái chết của 3 viên cảnh sát tham gia tấn công vụ Đồng Tâm trong bản kết luận điều tra nêu có nhiều điểm cần phải thực nghiệm hiện trường điều tra độc lập để làm rõ. với lượng xăng dưới 6 lít để có thể thiêu cháy than hoá 3 viên cảnh sát là không thể xảy ra.
– Trong bản kết luận điều tra cho thấy là cụ Kình đã bị bắn chết trước khi có bất kỳ viên cảnh sát nào đi vào phòng ngủ của cụ, chỉ duy nhất có con chó nghiệp vụ sau đó lao vào cắn đầu gối trái cụ Kình rồi lôi ra phòng khách.
Trong khi vợ cụ Kình là cụ Dư Thị Thành cho biết khi công an vào phòng bịt mồm, khoá tay cụ rồi lôi ra ngoài, lúc đó cụ Thành chứng kiến chồng mình vẫn còn sống trong phòng, trước đó cụ Thành thấy cụ Kình bị sặc hơi cay khó chịu quá nên cụ Thành phải lấy cái mũ len đi nhúng nước rồi đưa cho cụ Kình, đến khi bị bắt lên đồn Miếu Môn cụ Thành vẫn không nghĩ rằng chồng mình đã chết. Như vậy có thể khẳng định một điều là thời điểm cụ Kình bị bắt chết phải là sau khi đưa cụ Thành ra ngoài chứ không phải là bắn chết ngay khi phá cửa ngách bếp, thời điểm đó cảnh sát vẫn chưa đột nhập vào phòng đưa cụ Thành đi.
– Còn một số điểm cũng cần phải làm rõ như cự ly bắn vào lưng cụ Kình, điều kiện để có cự ly bắn 2m-2,5m, vết thương ở đầu gối trái của cụ Kình mà trong bản kết luận điều tra viết là do chó nghiệp vụ cắn. Ngoài ra còn một số chi tiết cũng cho thấy có chủ ý ghép tội oan cho người dân Đồng Tâm.
– Nếu VKS dựa theo bản kết luận điều tra này ra bản cáo trạng thì mức án của 25 người trong tổng số 29 người dân Đồng Tâm phải đối mặt với mức án rất nặng nề.
Có một số nguồn tin gia đình cụ Kình nhận được là có thể một số người phải đối mặt với án kịch khung khoản 1 điều 123 BLHS , tức là án tử hình. Trước đây tôi cho rằng có sự đe doạ, nhưng đọc bản kết luận điều tra tôi rất lo lắng về số phận người dân Đồng Tâm.
Cuối cùng viên chức sứ quán hỏi thăm tình trạng của tôi, tôi nói rằng hiện tại tôi ổn, nhưng phía bộ công an không thích việc tôi đưa tin tức, hay trả lời báo chí về vụ việc Đồng Tâm.
Tôi chuyển lời của người dân Đồng Tâm với viên chức sứ quán Mỹ rằng rất mong muốn quốc tế quan tâm đến vụ việc này, bởi ở đất nước chúng tôi người dân rất khó có được sự công bằng với nền tư pháp như hiện nay.
Trên Facebook cá nhân, nhà báo Nguyễn Như Phong, nguyên Tổng Biên Tập báo Petrotimes nêu ý kiến rằng:
“Ủy Ban tư pháp Quốc hội cần giám sát vụ ông Lê Đình Kình.
Cơ quan CSĐT công an Hà Nội vừa có kết luận điều tra vụ ông Kình ( Nói gọn là thế)… Với những gì đã và đang xảy ra đối với hệ thống tư pháp của đất nước ta vừa qua…Thì quả thực là khó có thể ” tin được bố con thằng nào” và sẽ là ” ngớ ngẩn” nếu ông CA, ông Tòa, ông Viện… nói cái gì cũng tin!!!
Để tránh oan sai, hoặc bỏ lọt tội phạm… Đề nghị Ủy Ban tư pháp của Quốc hội giám sát chặt chẽ toàn bộ quá trình tố tụng của vụ án ông Kình.”
VỤ THẢM SÁT ĐỒNG TÂM: KẺ GIẾT NGƯỜI LẠI GIỮ QUYỀN ĐIỀU TRA KẾT TỘI – đó là tựa đề bài viết trên báo Người Việt về nội dung Kết luận điều tra của Công an Hà nội đối với dân làng Đồng Tâm và cái chết của ông Lê Đình Kình.
“Tôi có cơ sở để tin rằng Cơ Quan Cảnh Sát Điều Tra Công An thành phố Hà Nội không có thẩm quyền khởi tố, điều tra hình sự đối với vụ án Đồng Tâm cũng như ban hành kết luận điều tra.”
Đó là lời Luật Sư Đặng Đình Mạnh, một trong những luật sư tham gia bào chữa trong vụ án Đồng Tâm, phân tích khi trả lời nhật báo Người Việt hôm 13 Tháng Sáu, một ngày sau khi bản kết luận điều tra vụ Đồng Tâm được công bố.
“Bản kết luận điều tra là tài liệu tố tụng hình sự đầu tiên trong vụ án mà các luật sư được tiếp cận trong quá trình tham gia vụ án. Thông qua tài liệu này, chúng tôi chính thức được biết ‘tác giả’ tấn công vào tư gia ông Lê Đình Kình là đơn vị thuộc Công An thành phố Hà Nội,” Luật Sư Mạnh nói.
Vụ tấn công võ trang của nhà cầm quyền CSVN xảy ra hôm 9 Tháng Giêng, khiến ông Lê Đình Kình, “thủ lĩnh tinh thần” của người dân Đồng Tâm thiệt mạng. Và nay, 25 trong số 29 người bị truy tố với cáo buộc “Giết người,” đối mặt với bản án từ 12 năm tù đến tù chung thân hoặc tử hình. Bốn người còn lại bị truy tố với cáo buộc “Chống người thi hành công vụ,” khung hình phạt từ 2 đến 7 năm tù.
Hầu hết các báo đảng đều nhấn vào hai tình tiết trong bản kết luận điều tra của Công An thành phố Hà Nội để khép tội người dân Đồng Tâm về kế hoạch “tấn công, tiêu diệt cảnh sát cơ động”: Một là ông Kình “đưa tiền cho cháu nội Lê Đình Doanh dặn mua 10 dao phóng lợn và làm hơn 10 tuýp sắt để gắn dao.”
Hai là trong một đoạn video clip, ông Kình được cho là nói: “Nếu chưa làm rõ được nguồn gốc đất thì kẻ nào mà nhảy vào cướp đất sẽ cho trắng lưng, ngửa bụng. Chỉ cần giết được ba thằng là chạy hết.”
Theo luật sư, trong vụ án này, bà Dư Thị Thành, vợ ông Lê Đình Kình đã gởi đơn tố giác tội phạm giết hại chồng và một số công dân khác cũng gởi đơn tố giác tương tự. Cả hai đơn đều đặt nghi vấn lực lượng tấn công vào nhà ông Lê Đình Kình có thể là “tội phạm giết hại công dân.”
“Trong trường hợp này, rõ ràng đơn vị thuộc Công An thành phố Hà Nội cũng là đối tượng đang bị tố giác tội phạm. Theo đó, một đơn vị của Công An thành phố là Cơ Quan Cảnh Sát Điều Tra lại đứng ra khởi tố, điều tra vụ án là không thể bảo đảm sự khách quan, vô tư theo quy định tại Điều 21 Bộ Luật Tố Tụng Hình Sự,” Luật Sư Mạnh cho biết thêm.
“Thế nên, với tư cách là luật sư tham gia bào chữa trong vụ án, tôi sẽ sớm có văn bản yêu cầu chuyển hồ sơ vụ án đến Cơ Quan Cảnh Sát Điều Tra cấp trên thuộc Bộ Công An để bảo đảm sự khách quan, vô tư trong công tác điều tra vụ án cũng như bảo đảm thủ tục tố tụng,” Luật Sư Đặng Đình Mạnh nói với báo Người Việt
Ông cũng cho hay, Điều 21 Bộ Luật Tố Tụng Hình Sự CSVN ghi: “Bảo đảm sự vô tư của người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng. Người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người phiên dịch, người dịch thuật, người giám định, người định giá tài sản, người chứng kiến không được tham gia tố tụng nếu có lý do cho rằng họ có thể không vô tư trong khi thực hiện nhiệm vụ.”
Cùng thời điểm, Luật Sư Ngô Anh Tuấn, thành viên nhóm luật sư bào chữa trong vụ án Đồng Tâm, bình luận trên trang cá nhân: “Bản kết luận điều tra nêu rõ, việc một số người (trong đó có vợ cụ Lê Đình Kình) có đơn tố cáo và đề nghị khởi tố vụ án giết người là ‘không đúng sự thật.’ Bên cạnh đó, cơ quan này cũng khẳng định một số vết thương của một số bị can như Bùi Viết Hiểu, Lê Đình Uy là ‘không xác định được cơ chế hình thành vết thương, không xác định được vật gây nên,’ nên không có cơ sở xử lý.”
Theo Luật Sư Tuấn, bản kết luận nêu trên “có rất nhiều vấn đề cần bàn cãi, cả về mặt hình thức lẫn nội dung.”
Thu Thủy từ TpHCM – Thoibao.de (tổng hợp)
>>> Đồng Tâm: Báo Đảng nói giết cụ Lê Đình Kình là đúng Pháp luật
>>> Đồng Tâm: Sợ cụ Kình báo oán, Đảng lập đàn cúng tế?
>>> Nguyễn Phú Trọng xây dựng đảng – Giang hồ nổi lên khắp nơi
